Günümüz ekonomisin de yaşanan rekabet, ülke sınırlarını aşarak uluslararası bir boyut kazanmıştır. Bir buluş için buluş sahibine devlet tarafından verilen bir patent,buluş sahibinin izni olmadan başkalarının buluşu üretmesini, kullanmasını veya satmasını belirli bir süre boyunca engelleme hakkı vermektedir. Patent, bir buluş sahibinin buluşunu sahiplenme ve kullanma hakkıdır. Bu hakkı kullanabileceğini gösteren belgeye ise, patent belgesi denir. Buluşu yapılan neredeyse herşey patent koruması kapsamına dahildir. Buluşu yapılan bir aygıtın bütün hakları patent sahibine ait olur ve ondan izinsiz kullanılamaz. Eğer böyle bir durum varsa, patent sahibi ilgili kurum veya tüzel kişiye dava açarak hakkını alabilir. Her ülkenin kanunlarında belirtilmiş olan patent yasaları ile yaratıcı fikirler ve bunların geliştirilmesini teşvik etmek için gereken koruma sağlanır. Bir ülkede verilmiş olan patent sayısının yüksekliği, o ülkenin gelişmişliğinin net bir göstergesidir. Uzman kadrosu ile danışmanlık hizmeti veren Kalitürk müşterilerini ürettikleri yeni buluşlarından doğan haklarının korunması konusunda yönlendirmektedir.
Patentten doğan hakkın kapsamı: Patent hakkı sahibi, buluşun yeni, teknoloji alanı ve ürünlerin ithal veya yerli üretim olup olmadığı konusunda herhangi bir ayırım yapmaksızın patent hakkından yararlanır. Patent sahibinin, üçüncü kişiler tarafından izinsiz olarak aşağıda sayılanların yapılmasını önleme hakkı vardır:
- Patent konusu ürünün üretilmesi, satılması, kullanılması veya ithal edilmesi veya bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle olursa olsun elde bulundurulması.
- Patent konusu olan bir usulün kullanılması.
- Kullanılmasının yasak olduğu bilinen veya bilinmesi gereken usul patentinin kullanılmasının üçüncü kişiler tarafından başkalarına teklif edilmesi.
- Patent konusu usul ile doğrudan doğruya elde edilen ürünlerin satışa sunulması veya kullanılması veya ithal edilmesi veya bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle olursa olsun elde bulundurulması.
Patent ise, buluş sahibinin buluş konusu ürünü belirli bir süre üretme, kullanma, satma veya ithal etme hakkıdır. Bu hakkı gösteren belgeye de patent denir. Geleneksel terminoloji ile sınai mülkiyet haklarının içinde önemli bir yer tutan “patent hakkı”, özellikle teknoloji transferinin aracı olması bakımından gelişmekte olan ülkeleri daha çok ilgilendiren maddi olmayan bir mala ilişkin haktır.
Makineler, araçlar, aygıtlar, kimyasal bileşikler ve işlemleri ile her türlü üretim yöntemleri, patent korumasının kapsamındadır.
Patent Yasalarının amacı; buluş yapmayı, yenilikleri ve yaratıcı fikri faaliyetleri teşvik etmek için gerekli olan korumayı ve buluşlarla elde edilen teknik çözümlerin sanayide uygulanmasını sağlamaktır. Verilen patentler ve bunların sanayide uygulanması ile teknik, ekonomik ve sosyal ilerlemenin gerçekleşmesi sağlanır. Sanayi alanında gelişmiş ülkelerde verilen patent sayılarının yüksekliği bu düşüncenin doğruluğunu kanıtlamaktadır.
Patentin Bizlere Sağladığı Haklar
- Patent hakkı sahibi, buluşun yeri, teknoloji alanı ve ürünlerin ithal veya yerli üretim olup olmadığı konusunda herhangi bir ayırım yapmaksızın patent hakkından yararlanır.
- Patent sahibinin, üçüncü kişiler tarafından izinsiz olarak patent konusu ürünün üretilmesi, satılması, kullanılması veya ithal edilmesi veya bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle olursa olsun elde bulundurulmasını önleme hakkı vardır.
- Patentten doğan hakkı tecavüze uğrayan patent sahibinin, mahkemeden bulanabileceği taleplerden bazıları şunlardır:
- Patentten doğan haklara tecavüz fiillerinin durdurulması talebi;
- Tecavüzün giderilmesi ve maddi ve manevi zararın tazmini talebi;
- Patentten doğan haklara tecavüz suretiyle üretilen veya ithal edilen ürünlere, bunların üretiminde doğrudan doğruya kullanılan araçlara ve patente bağlı bir usulün kullanımını sağlayan araçlara el konulması talebi;
- Patentten doğan haklara tecavüzün devamını önlemek üzere tedbirlerin alınması istenebilir.
Bir Buluşun Patent ile Korunabilmesi İçin Taşıması Gereken Kriterler
- Yenilik
- Tekniğin bilinen durumunu aşması
- Sanayiye uygulanabilirlik