KALİTÜRK® İnşaat yapı sektörüne yönelik yaptığı kalite belgesi ve ihtiyaç duyduğu özellikleri ile her biri kendi meslek alanında yeterli bilgi birikimine sahip uzman personeliyle kalite ve güveni sizlere sundu. BCP 2000 Ülkemizde ki inşaat sektöründe kalite ile ilgili çalışmalarıyla artan rekabet sonucu bu kavram ve teknikleri uygulamadaki zorunlulukları nedeniyle, özellikle yurtdışında faaliyet gösteren firmalar, bu konu üzerine hassasiyet göstermişlerdir. İnşaat sektöründe iyi inşaat uygulamaları ele alındığında kalite değişik boyutlarda karşımıza çıkmaktadır.

BCP 2000 İnşaat sektöründe iyi inşaat uygulamaları kalite yönetimi kavramı:

İnşaat sektörü ele alındığında kalite değişik boyutlarda karşımıza çıkmaktadır. Burada son ürün olan binanın kalitesinden bahsedileceği gibi sürecin kalitesi de söz konusu olabilmektedir. İnşaat sektöründe hem bir ürün meydana getirilmekte hem de bu ürünü oluştururken bir hizmet sunulmaktadır. 

Ürüne yönelik anlayışlardan biri Garvin’e aittir ve Garvin kalitenin sekiz boyutunu, performans, özellikler, güvenilirlik, uygunluk, dayanıklılık, servis edilebilirlik, estetik ve algılanan kalite olarak belirlemiştir. İnşaat sektöründe ürün olan bina, bu kalite boyutları açısından incelendiğinde kaliteli bina kavramının anlamı da ortaya çıkmaktadır. BCP bu ihtiyaçları karşılamaya çalışan ISO 9000 kalite yönetim sistem standardı alt yapısı ile oluşturulmuş sektörel bir standarttır.  BCP 2000 Kalite Belgesi alınması zorunlu değildir. Ancak yapı, belge standartlarına uygunsa, belgelendirilir.

BCP 2000 GELİŞİMİ NASILDIR?

Küreselliğe ayak uyduran, globalleşen dünya pazarlarında artan yoğun rekabet şartları firmaların önüne hayatta kalabilmek için gerekli en temel kriteri çıkartmıştır: “Müşteri Beklenti ve İhtiyaçlarının Tümü’ nü Karşılama: Kalite ve Müşteri tatmini”. Bu kriterde başarılı olmak için müşterilere istedikleri kalitede ürün ve hizmeti daha ucuza ve daha kısa sürede ulaştırmak gerekmektedir. 

1990’lı yıllarda ortaya çıkan globalleşme, demokratikleşme ve insan hakları, bilgi işleme ve haberleşme teknolojisindeki gelişmeler ve nihayet artan rekabet, bu kavram ve tekniklerin uygulamalarını hem zorunlu hale getirmiş hem de kolaylaştırmıştır. 

Dünyada inşaat sektöründe kalite ile ilgili uygulamalar 1970’li yıllarda başlamış ancak ürünün özellikleri, üretim sürecinin, işgücü ve organizasyonun farklılaşması, müşteri tanımının yapılamaması, sosyopolitik ve iklimsel etkilenmeler vb. problemler ile karşılaşılmıştır. Zaten yapılan çalışmalar ürün veya hizmet kalitesinin organizasyonda yer alan herkesin katılımıyla, sürekli geliştirilmesine yönelik bütünleştirici bir yönetim kavramı olan kalite yönetimi ile ilgili uygulamaların büyük ölçüde başarısızlıkla sonuçlandığını göstermekte ve bu durum temel-de, kalite kültürü eksikliği adı altında toplaya-bileceğimiz nedenlere dayandırılmaktadır. 

Ülkemizde inşaat sektöründe kalite ile ilgili çalışmalar, artan rekabet sonucu bu kavram ve teknikleri uygulamadaki zorunluluklar nedeniyle, 1990 sonrası başlamış ve özellikle yurtdışında faaliyet gösteren firmalar, bu konu üzerine hassasiyet göstermişlerdir. Ancak genel olarak bakıldığında, ülkemizde inşaat sektöründeki uygulamaların firmanın prestiji açısından ISO 9001 tarzı bir belge almak amacı ile sınırlandırıldığı ve üst düzey yönetime verilen eğitim düzeyinde kaldığı görülmektedir. Sektördeki standart eksikliği, üst düzey katılımın sağlanamaması, motivasyon eksikliği, kalite yönetiminden ne elde edileceğinin sorgulanmaması, Türkiye genelindeki klasik organizasyon yapısı (değişimi engelleyen tutucu yapı), iletişim sorunları, çalışanların katılımının sağlanamaması, tedarikçilerin kalite ile ilgili çalışmalara dahil edilememesi, değişim için gereken alt yapı eksikliği (teknik araçlar vb), eğitimin üst yönetim düzeyinde kalması gibi nedenler inşaat sektöründe kalite yönetimi uygulama problemlerini oluşturmaktadır. Ayrıca, sektörde ürünün ve sürecin özelliklerinden dolayı kalite yönetiminin uygulanamayacağına yönelik bir inanış hakimdir. 

Bu nedenle, yapılan çalışmada özellikle 1980' li yıllardan sonra endüstri ve ticarette rekabete yeni bir boyut getiren kalite kavramı ve bu kavram ile ilgili olarak kalite yönetimini tanımlamak, yaklaşımları ve ilkeleri belirlemek, inşaat sektöründe kalite yönetiminin öneminden, kurulumundan ve uygulama sürecinden, kurum kültürü kavramından ve uygulama sonuçlarından bahsetmek, kurulacak sistemin çalışması ile Türkiye’de inşaat sektöründeki kalite yönetimi uygulamalarını değerlendirmek, yapılacak istatistiksel analizler sonucu elde edilecek bulguları anlatmak ve bu doğrultuda inşaat sektöründe kalite yönetimi uygulamalarının başarılı olmasında ana faktör olarak belirtilen kültürel değişimin sağlanıp kurum kültürünün oluşturulması için önerilen araştırma modelini ve araştırma kapsamında ileri sürülen diğer varsayımları sınamak amaçlanmıştır.

BCP 2000’ in 8 temel prensibi vardır.

Bunlar;

1-Performans: 

Her şeyden önce binanın işlevine uygun olması, müşteri beklentilerini karşılaması yani kendinden beklenen performansı göstermesi gerekmektedir. Bina içindeki işlevlerin yerleri, alanları ve birbirleri ile olan ilişkileri, işlevlerin gerektirdiği akustik, aydınlatma, ısıtma, havalandırma vb. koşulların durumu bina kalitesini büyük düzeyde etkilemektedir. Bu özelliklerin insan ihtiyaçları doğrultusunda beklenen seviyelerde veya üstünde sağlanması durumunda, o binanın kaliteli olma koşullarından en önemlisi sağlanmıştır denebilmektedir.

2-Özellikler: 

Bina bileşenlerinin yapısal ve teknik özellikleri binanın kalitesini etkilemektedir. Binanın yapımı için seçilen teknik, kullanılacak malzemelerin özellikleri, bu malzemelerin birbirleri ile olan uyumu, birleşme noktalarının çözümü vb. özellikler binanın kalitesini etkilemektedir.

3-Güvenilirlik:

Kaliteli ürün kavramına genel açıdan bakıldığında, ürünün kendinden beklenenleri yerine getireceğine karşı bir güven vermesi gerekmektedir. Bu öncelikle binanın belli bir süre ayakta kalarak işlevlerini sorunsuz olarak yerine getirilebilmesi güvencesidir. Binanın kullanımı sırasında binanın sağlamlığı, malzemelerin bozulmazlığı ve sağlığa aykırı olmaması, gereken fiziksel koşulları yerine getirmesi, yangına, depreme dayanıklı olması vb. özellikleri kullanıcıya güven vermelidir.

4-Uygunluk: 

Binanın tasarımı, yapım tekniği, kullanılacak malzemeler, stili ve diğer estetik özelliklerinin müşteri beklentilerine bağlı olarak binanın işlevine ve çevresel özelliklere uygun olması gerekmektedir. Binanın öncelikle müşteri beklentileri doğrultusunda içinde yer alacak işlevlere uygun tasarlanması ve binanın yer alacağı çevrenin de tasarımda etkin olması çok önemlidir. Bunun içinde tasarım öncesinde müşteri beklentilerini belirleyip detaylı ihtiyaç listeleri hazırlamak ve çevre ile ilgili özellikleri saptamak gereklidir.

5-Dayanıklılık: 

Binanın dayanıklılığı kalite kavramında önemli bir yer tutmaktadır. Binanın bütününün, kullanılan malzemelerin ve detayların olabilecek en uzun vadede ilk günkü gibi muhafaza edilebilmesi önemlidir. Kısa sürede yıpranan, tamir ya da değiştirme gerektiren detaylar ve malzemelerin varlığı binaların kalitesiz olarak tanımlanmasına yol açacaktır. Ayrıca binanın yapım tekniğinin, kullanılan malzeme ve detayların yangına ve binanın yer alacağı arsanın jeolojik özelliklerine de bağlı olarak depreme dayanıklı olması çok önemlidir.

6-Servis Edilebilirlik: 

Servis edilebilirlik binada kullanım sırasında oluşabilecek sorunların çözümü için gerekli özelliklerin varlığıdır. Örneğin, çatıda oluşabilecek bir sorunda çatıya kolaylıkla ulaşılabilmesi, tamirat için gerekli boşluğun bulunması ya da bir yangın durumunda yangın merdiveninin varlığı, yeri, kolay ulaşılabilir olması, standartlara uygunluğu gibi özellikler önceden düşünülmelidir. Bir binanın ömrü uzadıkça sorunların olması kaçınılmazdır. Ancak, bu sorunların en kısa zamanda kolayca çözümlenebilmesi için, daha önceden çözümlerin üretilmiş olması binanın kalitesini etkileyecektir.

7-Estetik: 

Binanın kalitesi açısından önemli olan bir başka özellik ise estetiktir. Bina, kullanıcıların beğeni duygularına hitap etmeli ve görsel zevklerini tatmin etmelidir. Bu, binanın tasarımı, kullanılan malzemeler, bunların birbirleri ile uyumu, seçilen renkler, dekoratif öğeler vb. özellikler ile ilgili bir kavramdır. Estetik kelimesi genellikle mimari ile birlikte anılan en önemli terimlerden biridir ve anlamı duyulara seslenebilme yeteneğidir. Doğal olarak zevkler birbirinden farklılık gösterecektir. Önemli olan bu farklı beklentilerin mümkün olduğunca çoğuna cevap verebilmektir.

8-Algılanan Kalite: 

Binanın kalitesi için müşterinin hissettiği memnuniyet derecesidir. Göre-celi bir kavramdır ve bunun nedeni insanların değer duygularının birbirinden farklı olmasıdır. 

Kaliteli bina kavramı çerçevesinde bir inşaat firmasının müşterilerine bu kavramların üretecekleri binalarda yer alacağına dair garanti ver-meleri gereklidir. 

İnşaat sektöründe kalite kavramının diğer iki boyutu ise, tasarım kalitesi ve uygunluk kalitesidir. 

Tasarım kalitesi müşteri beklentilerinin bina tasarımında yer almasıdır. Uygunluk kalitesi ise, yapım sonrasında binanın müşteri beklentilerini karşılamasıdır.

İnşaat sektöründe kalite Dr. Kaoru Ishikawa’ nın kalite tanımı doğrultusunda “en ekonomik, en kullanışlı, müşteriyi daima tatmin eden binayı tasarlamak, üretmek, satış sonrası servisleri vermek” olarak da tanımlanabilmektedir. Yani inşaat sektöründe kalite kavramı, binanın yapım kararı verilmesinden yıkıma dek tüm sürece yansımaktadır.

BCP 2000 NASIL UYGULANIR

Kalite yönetimi ürün veya hizmet kalitesinin organizasyonda yer alan herkesin katılımıyla sürekli geliştirilmesine yönelik bütünleştirici bir yönetim. Başta Japon kuruluşları olmak üzere birçok dünya kuruluşunun başarılarında temel faktör olan kalite yönetimi, günümüzde en genel haliyle bir kuruluştaki tüm faaliyetlerin sürekli olarak iyileştirilmesi ve organizasyondaki tüm çalışanların kesin aktif katılımıyla çalışanlar, müşteriler ve toplum memnun edilerek kârlılığa ulaşılması olarak ifade edilmektedir.

İnşaat sektöründe kalite yönetimi proje ve firma düzeyinde uygulanabilmektedir. Proje düzeyi inşaat sektörüne özgü bir kavramdır. Ancak inşaat sektöründe firmanın aynı anda yürüttüğü birden fazla proje söz konusudur ve firma düzeyinde bakıldığında, diğer sektörlerde de ortaya çıkan belli özellikler bulunmaktadır. İnşaat sektöründe kalite yönetiminin uygulanmasına yönelik uygulama adımları şu şekildedir; 

• İyileştirme ihtiyacının bilincinde olmak 
• Kalite politikasının belirlenmesi 
• Müşteri beklentilerinin belirlenmesi 
• Kalite sürecinin tasarlanması 
• Kalite organizasyonunun kurulması 
• Çalışanların görüşlerinin değerlendirilmesi ve kurum kültürünün oluşturulması 
• Eğitim 
• Tedarikçilerin kaliteye katılımı
• Kalite kutlamaları 
• Kalite yönetiminin performansının ölçülmesi 
• Sürecin sürekli iyileştirilmesi 

İngiltere’de yapılan bir çalışmada kurum kültürü, inşaat sektöründe kalite yönetimi uygulamalarının başarılı olmasını sağlayan ana faktör olarak tanımlanmış ve kalite yönetimi kültürünün müşteri tatmini, sürekli gelişim, kararlılık, problem çözme, takım çalışması ve yetkilendirme değerlerini gerektirdiği belirtilmiştir. 

Kurum kültürü bir firmadaki alışkanlıklar, davranışlar, kurallar ve prensiplerin bütünüdür. Bir firmada kurum kültürünün oluşturulması için holistik bir yapı çerçevesinde kültürel değişimin sağlanması gerekmektedir. Kültürel değişimin nasıl sağlanacağının bilinmesi için de inşaat sektöründe organizasyonlarda kalite yönetimini etkileyen kültürel elemanların analiz edilmesi gerekmektedir. Kültürel değişimin sağlandığı bir organizasyonda, iş süreçlerinin sürekli gelişimi ile müşteri tatminine yönelik çalışmalardan herkesin kendini sorumlu hissetmesi gibi bir inanış hakimdir.