CE işareti bir kalite işareti değildir, ürünün ilgili direktiflerce belirlenen tüm şartlara uygun olarak üretildiğini ve kontrol edildiğini gösterir. Dış ticaretimiz açısından, bu işareti taşıması gerektiği halde taşımayan ürünün Avrupa Birliği üyesi ülkelere ihracatı mümkün değildir. İç pazarımız açısından ise, mevzuat uyumu tamamlanmış ve zorunlu uygulamaya girmiş, ürün yönetmelikleri kapsamına giren ürünlerden CE İşareti taşıması gerektiği halde taşımayan ürünlerin ülkemiz piyasasına sürülmesi de mümkün bulunmamaktadır. KALİTÜRK® ayrılacağıyla, belli koşullarda, üreticiye kalite sistemlerine yaptıkları yatırımlardan faydalanma imkanı sağlayacaktır. Bu durum, kalite zincirinin gelişmesine (ürünlerin kalitesinden şirketlerin kendi kalitelerine kadar) ve rekabeti artırıcı kalite yönetiminin öneminin anlaşılmasının ilerletilmesine de katkıda bulunacaktır. Dünyadaki en büyük ekonomik ve siyasi güç olma iddiasıyla yola çıkan Avrupa Birliği, üyesi olan ülkeler itibarıyla teknik standartlar arasında da bir uyum sağlamak amacıyla çeşitli sistemler geliştirmiştir. Bu sistemlerin en önemli amacı, aynı teknik standartlarda üretim yapılmasını sağlamaktır.
Bu teknik uyumu sağlamak amacıyla, AB Standartlar Komisyonu'nda tüm standartlar tartışılmakta ve AB'ye üye olan ülkelerin ulusal standartları yerine, Avrupa Normları (EN) oluşturulmaktadır. Söz konusu normlar daha sonra gruplanarak (Makinalar, Gaz Yakan Cihazlar, Basınçlı Kaplar, Oyuncaklar, Elektrikli Ekipmanlar, Lifler, Asansörler vb. gibi) AB'nin direktiflerini ortaya çıkarmaktadır.
1995 yılı başından itibaren çoğunluğu zorunlu olmamakla beraber, AB'ye ithal edilecek ürünlerde AB normlarına uygunluk ifadesi olan CE işareti aranmaya başlanmıştır. Bu işaret, ürünün direktiflerce belirlenen şartlara uygun olarak üretildiğini ve pazara sürüldüğünü belirtir.
Ülkemizde de üretilen ve ihraç edilen ürünler için "CE Belgesi" zorunluluğu bulunmaktadır.
Topluluğa ithal edilen ürünlerde CE işareti olmadığı taktirde, zarardan ithalatçı ve üretici sorumlu tutulmaktadır.
İngilizce "Conformity of Europe", CE Harfleri Fransızca "Conformité Européenné", Türkçe "Avrupa Normlarına Uygunluk" sözcüklerine karşılık gelmektedir.
CE işareti, Avrupa Birliği içinde, direktiflerde belirtilen ürünlerin serbestçe dolaşabilmesi için imalatçı tarafından ürün üzerine vurulması gereken, ürünün sağlık, güvenlik ve emniyet şartlarına uyduğunu belirten semboldür. Avrupa Birliği ülkeleri içindeki ve arasındaki, sınırlar arası trafikte bir vize veya pasaport görevi görmektedir. Saklanan, korunan, sorulduğunda resmi makamlara verilen bir ürün uygunluk taahhüdüdür. CE işareti resmi bir işaret olup, bütün AB ülkelerinde geçerlidir. CE markası imalatçı tarafından vurulan bir marka olup, kalite markası veya garanti belgesi değildir. Kalitenin başladığı seviyeyi gösterir. CE markası, tüketiciler için değil, yetkililer için vurulmaktadır. Bu seviyenin altındaki mamuller emniyetsiz olarak nitelenir ve piyasaya arz edilmezler, dolayısıyla kalitesiz olarak kabul edilirler. Şayet bir ürün CE ile markalanmış ise, AB direktiflerine göre üretildiği kanaati ile bu ürünün AB ülkelerinde serbest dolaşımına ve pazarlanmasına izin verilir. Kişilerin serbest dolaşımını sağlayacağı anlamını taşımaz. Avrupa’ ya ihraç edilen, direktifler kapsamında olan her ürünün CE markalı olması şartı aranmaktadır. CE Markası yanında VDE, GWI, EMC markasını kullanarak pazarda avantaj sağlanabilir.
CE logosu taşıyan bir ürün aşağıdakileri sağladığını taahhüt ediyordur;
- Çevre koruması,
- Can ve mal emniyeti,
- İnsan emniyeti,
- İnsan sağlığı,
- Enerji tasarrufunu öngörür.
CE markası sadece direktiflerde belirtilen şartlara uygunluk sağlandığında geçerlidir.
Test Kurumu numarası içermeyen CE Belgesi
Geçerliliği: Bağımsız bir test laboratuvarı tarafından zorunlu testler yapılması gerekmeyen ürünler. İmalatçı / İthalatçı / temsilci bir self deklarasyonla birlikte CE logosunu vurur.
Test Kurumu numarasıyla birlikte kullanılması gereken CE Belgesi
CE XXXX : Uluslararası yetki kodu olan XXXX Numarası ile CE markasının XXXX NUMARALI Kuruluş tarafından verildiği belirtilir.
Geçerliliği: "Notified Body (Yetkili Kurum)" tarafından test edilmesi gereken ürünler (fabrika incelenmesini içerir).
NEDEN CE BELGESİ
CE Belgesi (işareti) AB’nin uyulması zorunlu kıldığı bir takım "Yeni Yaklaşım Direktifleri" kapsamında ürünlere iliştirilen bir işaret olduğu için, bahsi geçen mevzuat kapsamına giren ve AB üyesi ülkelerde piyasaya arz edilecek olan ürünlerin bu işareti taşıması zorunludur.
1996 yılı başında AB ile ülkemiz arasında yürürlüğe giren Gümrük Birliği tarım ürünleri dışında malların serbest dolaşımını ön görmektedir. Ülkemiz Gümrük Birliği ile AB ile ilişkilerinde 3. ülkelerden farklı bir konum kazanmıştır. Bu farklılık AB’ye üye ülkelerle mal satışında tam rekabete girmemizin yanı sıra, mal üretiminde de Birlik içerisinde belirlenmiş standartların Türkiye açısından da zorunluluk haline gelmesidir. Bu kapsamda Türkiye’de CE belgesi süreci üretimin ayrılmaz bir parçası olmuştur, ve bu şekilde Türk malının kalitesini yükseltecektir.
Bu aşamada, Türkiye’de 23 ürün grubunun üreticileri için önceleri sadece Avrupa Birliği' ne ihracatta zorunlu olan CE belgesi, bu tarihten itibaren ülkemizde piyasaya sürülecek ürünler için de zorunlu hale gelecektir.
CE TERİMLERİ TANIMLARI NELERDİR
CE işaretleme konusunda karşılaşılacak bazı terimler aşağıda tanımlanmaktadır:
Yetkili Kuruluş: Ürünlere ilişkin mevzuat hazırlamaya ve yürütmeye yasal olarak yetkili bulunan kamu kuruluşu
Onaylanmış Kuruluş: 4703 sayılı Kanun ve 2001/3531 sayılı Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelikte belirtilen hükümler çerçevesinde; test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşları arasından, uygunluk değerlendirme faaliyetlerinde bulunmak ve AT Tip İnceleme Belgesi düzenlemek üzere yetkili kuruluşça belirlenerek, yapılacak bir protokol ile yetkilendirilen özel veya kamu kuruluşu.
Modül (Uygunluk Değerlendirme Prosedürü): İlgili direktif gereğince, ürünün taşıdığı risklere göre hangi uygunluk değerlendirmesi işlemlerine tabi tutulacağını gösteren yollardan her biri.Uyumlaştırılmış Avrupa Standardı : Avrupa Birliği Komisyonunun talimatı üzerine bir Avrupa Standardizasyon Kuruluşu (CEN, CENELEC, ETSI) tarafından hazırlanan ve Avrupa Toplulukları Resmî Gazetesinde ismi yayımlanan standart.
Uyumlaştırılmış Ulusal Standart: Bir Uyumlaştırılmış Avrupa standardını uyumlaştıran ve Türk Standardı Enstitüsü tarafından Türk Standardı olarak kabul edilip yayımlanan standart.
Ulusal Standart: Türk Standardları Enstitüsü tarafından hazırlanan standartlar.
Uygunluk Değerlendirmesi: Ürünün, bu ilgili direktif hükümlerine uygunluğunun test edilmesi, muayene edilmesi ve/veya belgelendirilmesine ilişkin her türlü faaliyet.
AT Uygunluk Beyanı: Üreticinin, piyasaya arz ettiği ürünün, ilgili direktif hükümlerine uygunluğunu beyan ettiği belge.
AT Tip İncelemesi Belgesi: Onaylanmış kuruluş tarafından düzenlenerek üreticiye verilen, ürünün ilgili direktif hükümlerine uygunluğunu gösteren belge.
Piyasa Gözetimi ve Denetimi: Yetkili kuruluş tarafından, ürünlerin piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında veya ürün piyasada iken, ilgili direktif hükümlerine uygun olarak üretilip üretilmediğinin ve güvenli olup olmadığının denetlenmesi veya denetlettirilmesi.
CE Belgesi alımı için firmaların aşağıdaki adımlara göre hareket etmesi gerekmektedir:
1. Adım
- Ürünün tanımlanması
- Ürünün hangi direktifler kapsamında yer aldığının belirlenmesi
- Standartlar var mı?
- Ulusal standartlara uygun mu?
- Ürün standartlara uygun mu?
- Yetkili kurumun müdahalesine gerek var mı?
2. Adım
- Kalite Sistemine gerek var mı?
- Uygulanacak Avrupa Direktifleri ve Harmonize Avrupa standartları belirli mi?
3. Adım
- Teknik Dokümantasyon
- İmalatçının Uygunluk Deklarasyonu
- EU Model/Tip Sertifikası
4. Adım
- CE markasının ürüne vurulması ( Yetkili kurum numarası ile veya numarasız )
5. Adım
- Kalite Yönetim Sistemi içinde ürünün denetlenmesi
6. Adım
- Ürünün çıkacak yeni standartlara veya değişikliklere göre doğrulanması,
- Firmamız tarafından yapılarak belge alınır.
CE İŞARETİ YOKSA
Bu işareti taşıması gerektiği halde taşımayan ürünün ülkemizde üretilmesi ve AB üyesi ülkelere ihracatı mümkün değildir. Mevzuat uyumu tamamlandıktan ve söz konusu direktifler yürürlüğe girdikten sonra bu işareti taşımayan ürünlerin iç piyasaya arz edilmesi de mümkün olmayacaktır.
CE İŞARETİ HANGİ ÜRÜNLERDE BULUNMASI GEREKİR
CE işaretinin bulunması gereken ürünler kapsamında sağlık, güvenlik, çevre ve tüketiciyi korumaya yönelik ürünler bulunmaktadır. Bu amaçla yerine getirilmesi zorunlu koşullara ilişkin düzenlemeler nihai ürünler için olduğu kadar, nihai ürünlerin parçaları içinde geçerli olmaktadır.
Bu doğrultuda, bir ürüne ilişkin yan sanayide üretilen parçalar içinde gerekli kriterlerin yerine getirilmesi zorunludur. Nihai üründe kullanılmak üzere üretilen ürünlerin üreticileri, ilgili direktiflerin gerektirdiği tüm koşulları yerine getirerek teknik dosyalarını hazırlayacaklar ve üretici beyanını doldurarak, ürünlerinin CE koşullarına uygun üretildiğini belirteceklerdir. Ancak ürün üzerinde CE işareti bulunmayacaktır. Üretici Beyanı gerekli koşulların yerine getirildiğinin bir göstergesi olacaktır.
Nihai ürün üreticileri ise, yan ürün üreticisinden aldıkları üretici beyanını kendi teknik dosyalarına ilave edeceklerdir. Bu şekilde ürün sorumluluğu nihai ürün üreticisinde olmakla beraber, yan ürünlere ilişkin çıkabilecek sorunlar karşısında nihai ürün üreticisi, üretici beyanı sayesinde hakkını koruyabilecektir.
CE işareti taşıması zorunlu olan ürünler ve Sorumlu Kurumlar;
- Alçak gerilim cihazları Low voltage equipment (73/23/EEC;93/68/EEC) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
- Basit basınçlı kaplar Simple pressure vessels (87/404/EEC;90/488/EEC;93/68/EEC) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
- Oyuncaklar Toys (88/378/EEC;93/68/EEC) Sağlık Bakanlığı
- İnşaat malzemeleri Construction products (89/106/EEC;93/68/EEC Bayındırlık ve İskan Bakanlığı
- Elektromagnetik uygunluk Electromagnetic compatibility (89/336/EEC;92/31/EEC;93/68/EEC) (98/13/EEC) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
- Makinalar Machinery (98/37/EC; Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
- Kişisel korunma donanımları Personal protective equipment (89/686/EEC;93/68/EEC;93/95/EEC;96/58/EC Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
- Otomatik olmayan tartı aletleri Non-automatic weighing instruments (90/384/EEC;93/68/EEC) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
- Aktif emplante edilen tıbbi cihazlar Active implantable medical devices (l90/385/EEC;93/42/EEC;93/68/EEC) Sağlık Bakanlığı
- Gaz Yakan Aletler Gas appliances (90/396/EEC;93/68/EEC) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
- Sıcak su kazanları Hot water boilers (92/42/EEC;93/68/EEC) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
- Sivil kullanım için patlayıcılar Civil explosives (93/15/EEC) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
- Tıbbi cihazlar Medical devices (93/42/EEC;98/79/EC) Sağlık Bakanlığı
- Patlayıcı ortamlarda Kullanılan Ekipmanlar Equipment and protective systems intended for use in Potentially explosive atmospheres (94/9/EC) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
- Gezi Amaçlı Tekneler Recreational craft (94/25/EC) Denizcilik Müsteşarlığı
- Asansörler Lifts (95/16/EC) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
- Dondurucular Household electric refrigerators, freezers and combinations (96/57/EC) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
- Basınçlı kaplar Pressure equipment (97/23/EC) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
- Telekomünikasyon terminal cihazları Telecommunications terminal equipment (98/13/EC) Telekomünikasyon Kurumu
- In vitro diagnostik tıbbi cihazlar In vitro diagnostic medical devices 98/79/EC) Sağlık Bakanlığı
- Radyo ve telekomunikasyon terminal cihazları Radio and telecommunications terminal equipment (99/5/EC) Telekomünikasyon Kurumu.