KALİTÜRK 'ün kalite belgelendirme hizmetlerinden biri olan "IFMS 24001 Bankacılık ve Finans Sektörü Kalite Belgesi" bir örgüt çalışması sonucu elde edilen kaliteyi ödüllendirme amaçlıdır. Hazırlanan standartlara uygunluk gözetilmektedir. Finans ve Banka sektöründeki büyük küçük firmalar Kalitürk 'ün ilgili belgelendirme hizmetinden yararlanabilirler.
Firmanın finans yönetimi bölümü örgüt içindeki diğer bölümlerle yakın ilişki içerisinde olmalıdır. Örneğin muhasebe bölümünden sağlanan bilgiler finansal planlamanın temelini oluşturacaktır. Elde edilen veriler yardımı ile uzun vadeli planlamalar, proforma tablolar, nakit bütçeleri ve konsolide bütçeler hazırlanabilecektir. Herhangi bir firmada alınacak yatırım karalarının tümü, finans yönetiminin görüş ve önerilerinden yararlanılarak hazırlanır.
Belli bir büyüklükte olan firmaların nakit akışlarının takibi ve kontrolü, fonların kullanılacağı yerlerin belirlenmesi, kredi sağlanabilecek kurumlarla ilişkiler, finansman bölümünün görevleri arasında yer alır. Finansman bölümünün firma örgütü içerisindeki yeri, firmanın uğraş alanının büyüklüğüne bağlı olarak belirlenmektedir. Örgüt şeması itibarıyla modern işletmelerde genel müdür yardımcılığı vb. görevlerden bir tanesi finans alanına yönelik ayrılmaktadır. Bazı işletmelerde de bir finansman komitesi yer alabilmektedir. Öte yandan, genel müdürlerin amaçları içinde firmanın piyasa değerini maksimum kılma hedefi olacağından, iyi bir genel müdürün finans bilgisine yeter düzeyde sahip olması beklenir. Bahsedilen tüm bu yönetim fonksiyonlarının bir çatı altında değerlendirilmesine Uluslar Arası Finans Yönetim Sistemi (IFMS) denir.
- Belgelendirme, hissedarlara işinizin etkili bir biçimde yönetildiğini göstermenize yardımcı olur.
- Belgelendirmenin sağlanması ve sürdürülmesi işlemi de faaliyetlerinizi sürekli geliştirmenizi ve daha iyi duruma getirmenizi sağlamaya yardımcı olur.
- Düzenli tetkik işlemi sayesinde çalışan sorumluluğu, kararlılığı ve motivasyonu artar.
- Belgelendirme belirsizliği ortadan kaldırır, genel performansı ve pazar fırsatlarını artırabilir.
STANDART İÇERİĞİ
FİNANSAL YÖNETİM VE FONKSİYONLARI
Finans: Kişi ya da kurumların yararlanacağı para,fon ya da sermayedir.
Finansman: işletmenin ihtiyacı olan fonların sağlanmasıdır.
Finansal Yönetim: İşletmenin ihtiyacı olan fonların, sermayenin belirlenerek bunun sağlanması ve sağlanan fonların uygun varlıklara yatırılarak yönetilmesidir.
Finansal Yönetim: Gerekli sermayenin ne kadarının borçla ne kadarının öz sermaye ile finanse edileceği yanında, borçlanmanın ne kadarının kısa vadeli,ne kadarının uzun vadeli olacağına da karar vermelidir. Kısa ve uzun vadeli finansmanın bankalardan ya da finansman bonosu ,tahvil gibi finansal varlıklarla tasarruf sahiplerinden sağlanabilir.İşletmenin niteliğine,ekonominin koşullarına bağlı olarak çeşitli finansman seçeneklerinin maliyeti ve riski farklılık gösterebilir.Finansman yönetime düşen görev,çeşitli seçenekleri risk ve maliyet açısından karşılaştırarak işletmeye en uygun gelecek bir bileşimi oluşturabilmesidir.
Finansal Yönetim Fonksiyonları:
- Yatırım Kararları
- Finansman Kararlar
- Dividant Kararlar
Finansman Kararları: Borçlanma ve öz sermaye yoluyla finansman; Borçlanma halinde işletmeler zarar da etseler anapara ve faiz ödemek zorundadırlar. Öz sermaye ile finansmanda ise ödeme zorunluluğu yoktur. Hisse senetlerinde vade yoktur. Bu nedenle anapara ödemesi de yoktur.Borçla finansmanın avantajı (tahvil,bono,banka kredisi) faizin gider olarak vergiden düşülebilmesidir. Hisse senetlerine ödenen kar payı ise gider olarak vergiden düşülemez.
Hisse senediyle finansmanın riski borçla finansmana göre daha düşüktür.
Dividant Kararlar: Dividant karaları, faaliyetlerden sağlanan karların ne kadarının işletmede ne kadarının ortaklara dağıtılacağıyla ilgilidir.Karın ne kadarının dağıtılması gerektiği konusunda karar verilirken,karın işletmede kullanılmasıyla sağlanacak karlılıkla,ortaklara dağıtılması durumumda ortakların tatmini karşılaştırılır.
Finans Yöneticisi ve Sorumlulukları:
İşletmelerde yatırım ve finansman kararlarından sorumlu olan kişidir.
Sorumlulukları;
- Banka İlişkileri
- Nakit Yönetimi
- Finansman
- Kredi Yönetimi
- Dividant Ödemler
- Sigorta
- Emeklilik Fonlarının Yönetimi
Muhasebe Müdürünün (Kontrolün) Sorumlulukları:
- Mali Tabloların Hazırlanması
- İç Denetim
- Muhasebe
- Bordro İşlemleri
- Kayıtların Korunması
- Bütçelerin Hazırlanması
- Vergiler ( Finans yöneticisinin temel görevi fonların sağlanması ve yönetimi iken, muhasebecinin temel görevi fonların etkin bir şekilde kullanıp kullanılmadığının kontrol etmektir.)
Ortaklıklar:
- Şahıs Ortaklıklar
- Ortaklıklar(şirketler):2 yada daha fazla kişinin herhangi bir şekil şartına bağlı olmaksızın, yalnızca sözlü bir
- anlaşma ile geçici ya da sürekli olarak kurdukları şirketlerdir.
- Kolektif Şirketler: Belli bir şekil şartları ve belli bir unvan altında oluşturulan ortaklık türüdür. Ortaklar tacir sıfatını alırlar. Ortaklar şirket borçlarından dolayı tüm varlıklarıyla müteselsilen sorumludur.
- Komandit Ortaklar: Ortaklardan bir kısmının şahıs şirketlerinde olduğu gibi sınırsız ve müteselsilen sorumluluk üstlendiği bir kısmının ise koydukları sermayeyle sınırlı sorumluluk üstlendiği ortaklık türüdür.
- Sermayesi Paylara bölünmüş Komandit Ortaklıklar: komandit ortaklığa benzer.Tek farkı sınırlı sorumlu ortaklar bir ya da birkaç kişinin yer almasıdır.Sınırlı ortakların payları yalnızca sözleşmede yer alır. Sermayeye karşılık pay verilmez.
PARANIN ZAMAN DEĞERİ FAİZ TÜRLERİ
Basit Faiz: Ödenecek ya da alınacak faizin anapara üzerinden hesaplandığı faize denir. Bir yıldan kısa vadeli işlemlerde kullanılır. Basit faizde her devre faiz bankadan çekilebilir.
Bileşik Faiz: Her devre kazanılan faizin anaparaya ilave edilerek her devre değişen sermayeler üzerinden hesaplanan faize denir. Uzun vadeli finansal işlemlerde bileşik faiz kullanılır. Faiz üzerinden hesaplandığı faizdir. Basit ve bileşik faiz arasındaki farklılık faiz oranları yükseldikçe, süre uzadıkça artar.
Efektif Faiz: Yıldan daha kısa süreli hesap açtırıldığında bileşik faiz kullanılarak hesaplanan faize denir.
Negatif Faiz: Piyasa faiz oranının, enflasyon oranının altında kalması durumunda oluşur.
Faiz Oranını Etkileyen Etmenler:
- Enflasyon Riski
- Likitide Riski
- Ödenmeme Riski
- Vade Riski
Anüite: Belirli bir zaman süreci içinde, eşit aralıklarla verilen ya da alınan eşit ödemeler dizisidir. Anüitelerde, ödemeler ödeme aralıkları ve vade boyunca faiz değişmez. Kira, tahvil faizleri, eşit taksitlerle geri ödenecek krediler anüitelere örnektir.
Devamlı Anüiteler: Vadenin olmadığı eşit ödemelerin sonsuza kadar devam ettiği duruma devamlı anüiteler denir.
Nominal Faiz: İşleme konu olan ya da finansal varlığın üzerinde yazılı olan faiz oranıdır. Nominal faizler enflasyonun altında ise negatif faiz söz konusudur. Nominal faiz oranı enflasyon oranına eşitse paranın zaman değeri sıfır olur.
Reel getiri(faiz): Enflasyondan arındırılmış getiri oranıdır.
İskontolama: Gelecek değerden hareketle bugünkü değeri hesaplamaya denir.
Enflasyon: Zaman içinde mal ve hizmet fiyatlarının ortalama düzeyinin yükselmesidir.
FİNANSAL ANALİZ
Finansal Analizin Önemi ve Kullanıcıları İşletmelerde yöneticilerin birincil amacı, işletmenin piyasa değerinin en yükseğe çıkartılmasıdır.
İşmetlerin finansal tablolarını kullanarak, analiz yapan diğer gruplar:
Kredi verenler
Sendikalar
Yatırımcılar
Kamuoyu ( Araştırmacılar,Öğrenciler,sivil toplum örgütleri)
Finansal Analizde Kullanılan Finansal Tablolar:
Finansal Tablolar: Finansal bilgi sistemi süreci içinde kaydedilen ve toplanan bilgilerin,belirli zaman aralıkları ile bu bilgileri kullanacak olanlara iletilmesini sağlayan araçlardır.
Bilanço: Belli bir tarihte işletmenin sahip olduğu varlıkların neler olduğunu ve bunların hangi kaynaklardan sağlandığını gösteren tablodur.
Gelir Tablosu: İşletmenin belli bir döneminde elde ettiği tüm gelirler ve aynı dönemde katlandığı bütün maliyet ve giderleri ve bunların sonucunda işletmenin elde ettiği dönem net karını veya zararını kapsayan tablodur.
Bağımsız denetim : Finansal analiz sonuçlarının anlamlı ve yararlı olabilmesi için finansal tablolardaki bilgilerin işletme ile bağlantısı olmayan bağımsız bir uzmanca denetlenmesine bağımsız denetim adı verilir.
Finansal Analiz Türleri
Finansal analiz; Kapsamına, Amacına ve Analizi yapanın kimliğine göre 3 farklı şekilde sınıflandırılır.
Kapsamına Göre
Kapsamına göre finansal analiz statik ve dinamik olmak üzere ikiye ayrılır.
1-Statik Analiz: Belirli bir tarihte düzenlenmiş veya belirli bir döneme ait finansal tablolarda yer alan kalemler arasındaki ilişkilerin tespiti ve değerlendirilmesine yönelik analizdir.Statik analiz tek bir dönemle ilgili olarak yapılır.
2-Dinamik Analiz: İşletmelerin birbirini takip eden dönemlere ait finansal tablolarında yer alan kalemler arası ilişkinin ve bu kalemlerin zaman içerisinde göstermiş olduğu eğilimlerin belirlenmesi ve yorumlanması şeklindeki analize dinamik analiz adı verilir. Dinamik analiz belli bir faaliyet dönemine ait bilgilerin geçmiş dönemlerle karşılaştırılarak değişim, eğilim ve ilişkilerinin belirlenmesi, olumlu ve olumsuz gelişmelerin görülmesini sağlar. Bu da statik analize göre dinamik analizin üstünlüğünü teşkil eder.
Amacına Göre
Amacına göre finansal analiz
- Yönetim analizi
- Yatırım analizi ve
- Kredi analizi olarak üçe ayrılır.
1-Yönetim Analizi : Yönetim analizinin amacı işletme faaliyetlerinin başarısını ölçme,hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını belirleme,olumsuz sonuçların nedenlerini araştırma,geleceğe ilişkin kararlar alma,üretim politikalarını geliştirme ,sağlıklı kararlar alarak verimliliği ve karlılığı arttırma olarak özetlenebilir.
2-Yatırım analizi: Bir işletmenin mevcut ve potansiyel hissedarları ile işletmeye uzun vadeli kaynak sağlayan ya da sağlamayı düşünen kişilerce yapılan analizdir.Analizin temel amacı,işletmenin gelecek dönemlere ait kazanma gücünü saptamaktır.
3-Kredi Analizi : İşletmenin likidite gücünü ortaya koymak ve kısa vadeli borçlarını ödeme yeteneğini saptamak amacıyla,genellikle kredi veren kuruluşlar tarafından yapılan analizdir.
Yapanın Kimliğine Göre Finansal Analiz
Bu Tür Mali Analiz
- İç Analiz ve
- Dış analiz olarak ikiye ayrılır.
- İç Analiz : Analizi yapan analist eğer işletme içinden bir kişi ise buna iç analiz denilir.İç analizde analizi yapacak olan kişi işletmenin dış kullanıma da açık olan bilanço ve gelir tablosu yanından işletmede mevcut diğer tüm belge ve bilgilerden yararlanır.Bu nedenle İç analizde,işletmenin karlılığı,verimliliği,ekonomik ve mali yapısı detaylı bilgilere dayanılarak ortaya konulabilir.
- Dış Analiz : Analizi yapan kişi eğer işletme dışından bir kişi ise yapılan analize dış analiz denilir.Dış Analizde analist işletme yönetiminin üçüncü kişilerin kullanımı amacıyla yayınlamış olduğu finansal tablolar ve bunların dip notlarında yer alan bilgilerden yararlanma yoluyla analiz yapar.Dış analizi,işletmeyle ilgisi bulunmayan satıcılar,kredi kurumları,işletmeye yatırımda bulunmak isteyen potansiyel yatırımcılar yapar.
Finansal Analizde Kullanılan Teknikler
- Finansal analizde kullanılan başlıca teknikler şunlardır :
- Oran Analizi
- Karşılaştırmalı Tablolar Analizi
- Yüzde Yöntemi İle analiz ( Dikey Analiz )
- Eğilim Yüzdeleri yöntemi ile analiz ( Trend Analizi )
ORAN ANALİZİ:
Oran analizi,Bilanço ve gelir tablosunda yer alan kalemlerin birbirine oranlanması ile yapılan analizdir.
Oranlar,işletme faaliyet sonuçları ile mali durumunu değerlendirmedeki kullanış amaçları dikkate alınarak sınıflandırılırlar.
Bu sınıflandırmaya göre oranlar
- Likidite Oranları
- Finansal Yapı ile ilgili oranlar
- Faaliyet Oranları
- Karlılık oranları
- Piyasa performansını değerlendirmede kullanılan oranlar olarak beş ayrı başlıkta toplanabilir
LİKİDİTE ORANLARI
Likidite oranları,işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü ölçmek için hesaplanır.Likidite oranları
hesaplanarak,işletmenin net işletme sermayesinin yeterli olup olmadığı tespit edilmeye çalışılır.Bir işletmenin likidite oranlarının yüksek çıkması,kısa vadeli borçlarını ödemede bir sorunla karşılaşılmayacağını gösterir.
Cari Oran : Dönen Varlıklar/ Kısa vadeli borçlar
Normal şartlar altında işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme yeteneğini ortaya koyan bir orandır.Üretim işletmeleri için genel kabul görmüş değeri 2 olarak alınmaktadır.Fakat bazı durumlarda bu oranın 2'nin üzerinde olması yetersiz olarak kabul edilirken,bazı durumlarda da 2 ‘nin altında olması yeterli olabilmektedir.
Özellikle gelişmekte olan ülkelerde;
- Uzun vadeli kredi sağlama güçlüğü olduğundan
- Sermaye piyasasından fon sağlama olanakları sınırlı olduğundan
- Enflasyonun daima yüksek olması nedeniyle artan işletme sermayesi ihtiyacı kısa vadeli borçlarla finanse edilmeye çalışışdığından
- İşletmelerin öz sermayeleri yetersiz olduğundan cari oranın 1.5 sevisinde olması yeterli kabul edilir.
Likidite oranı < Asit test oranı > :
Dönen varlıklar Stoklar / Kısa vadeli yabancı kaynaklar
Dönen varlıklar içerisinde en düşük likiditeye sahip olan varlıklar stoklardır. Stoklar istenildiği zaman,istenilen fiyattan paraya çevrilemezse,vadesi gelen borçların ödenmesi sorun olabilir.Cari oran,tüm dönen varlıkları hesaplamaya dahil ettiğinden çok genel,kaba bir ölçüdür.İşetmenin likidite durumunu biraz daha hassas şekilde ölçebilmek için likidite oranı kullanılır.
Bu oranın genel kabul görmüş standardı 1'dir.Oranın 1 olarak bulunması,işletmelerin kısa vadeli yabancı
kaynaklarını,olağanüstü durumlarda hazır değerleri ve süratle paraya çevrilebilen değerleriile rahatlıkla
karşılayabileceğini gösterir.Ülkemizde işletmeler genellikle kısa vadeli kredilerden yrarlandıkları için bu oran 1'in altında olabilmektedir.
Nakit oranı< hassas oran >:
Hazır değerler + Menkul değerler(Geçici yatırımlar ) / Kısa Vadeli Borçlar
Nakit oranı para ve benzeri varlıklarla geçici yatırımların kısa vadeli yabancı kaynaklara bölünmesi suretiyle hesaplanır.Likidite oranından daha keskin olan bir oran olan nakit oranı sektörden sektöre farklı olmakla birlikte 0.20 olması yeterli kabul edilir.Fakat diğer oranlarda olduğu gibi bu oran da ülkemizde genelde 0.20 ni altında çıkmaktadır.
FİNANSAL YAPI İLE İLGİLİ ORANLAR
Borçlanma oranı < Kaldıraç oranı > : Toplam Yabancı Kaynaklar / Pasif Toplamı
Faiz Karşılama Oranı : Faiz Vergi öncesi Kar / Faiz giderleri
Diğer Oranlar :
Kısa Vad.Yabancı Kay. / Pasif Toplamı
Uzun Vad.Yabancı Kay./ Pasif Toplamı
Duran Varlıklar / Uzun vadeli Yabancı Kaynaklar
Maddi Duran varlıklar/ Öz Kaynaklar
FAALİYET ORANLARI:
Faaliyet Oranları : İşletmenin sahip olduğu ve faaliyetlerini gerçekleşmede kullandığı varlıkların ne ölçüde etkin kullanıldığını tespit etmede kullanılan orandır.
Stok Devir Hızı : Satışların Maliyeti / Ortalama Stok(D.başı M.M + DSMM/2)
Bir işletmedeki stokların paraya çevrilebilme hızını ortaya koyan bir orandır.Stok devir hızı,aynı zamanda,bir işletmedeki stokların dönem içerisinde kaç defa yenilendiğini de ortaya koyar.Stok devir hızı yüksek olan işletme,stoklarını süratle paraya çevrildiğinden ve satış hacmini genişlettiğinden karlılığını artırma imkanı elde edecektir.Oranın düşük olması ise,işletmenin stoklarını eritmede sorun yaşadığını,elde aşırı stok bulundurulduğunu gösterir.
Alacak Devir Hızı :Kredili satışlar/Ticari Alacaklar
Alacakların yılda kaç defa tahsil edildiğini gösterir.
Ortalama Tahsil Süresi: 360 / Alacak devir hızı
İşletme sermayesi Devir Hızı : Net Satışlar / Dönen Varlıklar
Maddi Duran Varlık Devir Hızı : Net Satışlar / Net Maddi Duran Varlıklar
Öz Kaynaklar Devir Hızı : Net Satışlar / Ortalama Öz Kaynaklar
KARLILIK ORANLARI
Karlılık oranları-işletmenin faaliyetleri sonucunda ulaşılan başarıyı ölçmek,ölçülü ve yeterli bir karlılığın elde edilip,edilmediğini değerlendirmek için yararlanılan oranlardır.
Net Kar / Öz Kaynaklar : Sermayenin bir birimine düşen karı payını gösterir.
Net Kar / Aktif Toplamı : Varlıkların ne ölçüde karlı kullanıldığını gösterir.
Net Kar / Satışlar : Satışların karlılığa etkisini ölçer.
PİYASA TEMELLİ ORANLARI
Fiyat-Kazanç Oranı : Hisse sen.Borsa Değeri / Hisse Başına Gelir
Diğer : Piyasa değeri / Defter Değeri
Not : Defter değeri = : Toplam özkaynaklar / Hisse senedi adedi
Diğer Bilinmesi gerekenler
Özsermaye : Varlık Toplamı Kaynak Toplamı
Dönen varlıklar : Hazır değerler + Geçici Yatırımlar(menkul değerler ) +Alacaklar + Stoklar
Karşılaştırmalı Tablolar Analizi : Birdenfazla yılın bilanço ve gelir tablosu kalemlerinin göstermiş olduğu değişim esas alınarak yapılan analizdir.
Yüzde Yöntemi İle Analiz : Bilanço kalemlerinin grup toplamına ya da aktif(pasif) toplamına gçre bulunan yüzde değerler esas alınarak yapılan analizdir.
Eğilim Yüzdeleri Analizi<Trend An.> : Bilanço ve gelir tablosu kalemlerinin uzunca bir süreçte göstermiş olduğu eğilimlerin karşılaştırılması suretiyle yapılan analizdir.
Bilanço ve gelir tablosunun yüzde yöntemi ile analizinde dönen varlık toplamı,duran varlık toplamı,aktif
toplamı,pasif toplamı ve net satışlar 100 olarak kabul edilir.
Belli bir tarihte işletmenin sahip olduğu varlıkların neler olduğunu,bunların hangi kaynaklardan sağlandığını gösteren tablo BİLANÇO dur.
İşletmelerin kısa vadeli borçlarını ödeme yetneğini ölçmek ve işletme sermayesinin yeterli olup olmadığını belirlemek için kullanılan oranlara LİKİDİTE ORANLARI denilir.
İşletmelerin sahip oldukları varlıkların ne kadarının yabancı kaynaklarla finanse edildiğini gösteren orana ,Borçlanma oranı denilir.
İşletme sahip veya ortakları tarafından işletmeye sağlanan sermayenin her birimine düşen kar payını NET KAR / ÖZKAYNAKLAR oranı gösterir.
Bir işletmenin mevcut ve potansiyel hissedarları ile işletmeye uzun vadeli kaynak sağlayan kişilerce yapılan denetim YATIRIM ANALİZİ dir.
Hisse başına borsa fiyatının hisse başına kara bölünmesi ile bulunan oran FİYAT KAZANÇ oranıdır.
Yüzde yöntemi<dikey analiz> ile analiz yapılırlem Dönen varlıklar,Net satışlar,aktif toplamı,pasif toplamı ve kısa vadeli borç toplamı 100 olarak kabul edilir.Ancak brüt satışlar 100 olarak kabul edilmez.
İşletmenin varlıklarının ne ölçüde etkili kullanıldığını belirlemek için kullanılan oranlara FAALİTYET ORANLARI adı verilir.
İşletmenin likidite durumunun ve kısa vadeli borçlarını ödeme kabiliyetinin saptanması amacıyla yapılan analiz türü Kredi Analizi dir.
İşletmelerin kısa vadeli borçlarını ödeme yeteneğinin olumlu olabilmesi için dönen varlıkların kısa vadeli borçlarının gelişmekte olan ülkelerde en az 1.5 katı olması gerelir.
Gelişmekte olan ülkelerde borçlanma oranının en fazla % 70 olması istenir.
Çalışmaların etkinliğini sağlamak ve alınacak kararlara dayanak olmak üzere yapılan analiz türü,Yönetim Analizi dir.
İşletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü gösteren oranlara Likidite Oranları denilir.
Yatırım Analizinin temel amacı,işletmenin gelecek dönemlere ilişkin kazanma gücünü saptamaktır.
İşletmenin mali yapısı ve uzun vadeli borç ödeme gücünü gösteren oranlara Finansal Yapı İle ilgili oranlar adı verilir.
Varlıkların işletmede ne ölçüde karlı kullanıldığını gösteren oran Net kar/Top.varlıklar
Birden fazla yıla ait bilanço ve gelir tablosu kalemlerinin yıllar itibariyle değişimlerini gösteren analiz türü KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ dir.
Hisse senedinin borsa değerinin,hisse başına gelire oranlanması ile bulunan orana Fiyat Kazanç Oranı denilir.
Fiyat kazanç oranı,işletmenin piyasa performansını değerlendirmede kullanılır.
Bilanço kalemlerinin grup toplamına ya da aktif toplamına göre bulunan yüzde değerler esas alınaak yapılan analiz türü Yüzde Yöntemi İle Analiz dir.
İşletmenin sahip olduğu ve faaliyetlerini gerçekleştirmede kullandığı varlıkların etkin kullanılıp kullanılmadığını tespit etmeye yararyan oranlara FAALİYET ORANI adı verilir.
Bilanço ve gelir tablosu kalemlerinin uzunca bir süreçte göstermiş olduğu eğilimlerin karşılaştırılması suretiyle yapılan analize Eğilim Yüzdeleri Analizi adı verilir.
Bir işletmenin özkaynaklarının ne ölçüde verimli kullanıldığını ifade eden orana Öz Kaynaklar Devir Hızı adı verilir.
İşletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme yeteneğini en hassan ölçen oran, Nakit Oranı’ dır.
İşletmenin öz sermayesinin yeterliliğini ve borç öz sermaye ilişkisini inceleyen grup, Finansal Yapı ile ilgili oranlardır.
BAŞABAŞ VE KALDIRAÇ ANALİZLERİ
Başabaş Noktası: Değişik üretim düzeylerindeki beklenen gelirler giderler ve karlar arasındaki ilişkiyi ortaya koyan analiz tekniğidir.
Başabaş noktası = Toplam gelirlerin toplam giderlere eşit olduğu noktadır.
Yararları:
- Kar hedefine ulaşmada gerekli iş hacmini belirler.
- Birim maliyetleri ve en az satış fiyatını belirler.
- Giderlerin ve satış fiyatındaki değişmelerin kara geçiş noktasına ve toplam kara etkisini gösterir.
- En karlı mamul türünün seçilmesine yardımcı olur.
- Asgari üretim kapasitesini belirler.
- Faaliyetlerin kontrolü, izlenen politikalar ve yönetimin değerlendirilmesinde kullanılır.
Doğrusal Başabaş Analizinin Varsayımları:
- Giderler sabit ve değişken gider olarak ikiye ayrılır.
- Sabit varlıklar çeşitli üretim düzeylerinde aynıdır.
- Birim satış fiyatı değişmez.
- Genel fiyat düzeyi istikrarlıdır.
- Birim değişken giderler bütün üretim düzeylerinde aynıdır.
- İşletme politikaları sabittir.
- Her üretilen mal ve hizmet satılır.
- Üretim faktörlerinin verimliliği aynı kalır.
- Tek çeşit mal ve hizmet üretilmektedir.
- Geleceğin belirsizliği dikkate alınmaz, kısa dönemli analizlerde kullanılabilecek bir tekniktir.
Sabit Giderler: Belirli bir dönem içinde üretim hacmine bağlı olarak değişiklik göstermezler. Üretimden bağımsız olarak yapılan giderlerdir. Bunlar:
- Faiz Giderleri
- Amortismanlar
- Sigorta ve Vergiler
- Yönetici Giderleri
Değişken Giderler: Bir dönem içinde iş hacmine bağlı olarak değişiklik gösteren giderlerdir. Üretim ve satış düzeyi arttıkça artan, azalan giderlerdir. Bunlar:
- Hammadde
- Direk işçilik
- İşletme malzemesi
- Yardımcı madde
Faaliyet (Çalışma) Kaldıracı: Giderlerin hangi oranda değişken hangi oranda sabit gider olduğunu açıklayan kavram Faaliyet Kaldıracıdır. Kısa süreli analiz tekniğidir. Faaliyet kaldıracı, sabit giderler ile değişir giderler arasında ilişki kurarak sabit giderlerin nereye kadar kabul edileceğini araştıran bir analiz tekniğidir.
Finansal Kaldıraç: Hisse başına kardaki artışların yüzdesine bölünmesiyle bulunur. Sermaye yapısının, hisse başına kara etkisini ölçmede kullanılır. Toplam yabancı kaynakların özkaynaklar veya toplam kaynaklar üzerindeki etkisini ölçen analiz tekniğidir. Ayrıca borçlanmanın karlılığa da etkisini ölçen analiz tekniğidir.
Faaliyet Kaldıracı Derecesi: Giderlerin hangi oranda değişken, hangi oranda sabit gider olduğu saptanır. Yani faaliyet kaldıracı sabit giderlerle değişken giderler arasında ilişki kurarak sabit giderlerin nereye kadar kabul edileceğini gösteren analizdir. Hisse başına kardaki yüzde değişikliğin faaliyet karındaki (FVÖK)değişikliğe bölünmesi ile bulunur
Birleşik Kaldıraç Derecesi: Faaliyet kaldıracı derecesi ile finansal kaldıracın çarpımıdır.
Birleşik Kaldıraç: Satışlardaki değişikliğin hisse başına kardaki değişikliğe oranına denir.
5-FİNANSAL PLANLAMA VE KONTROL
Finansman Stratejisi: İşletmenin ihtiyaç duydukları fonları ve bunların kaynaklarının belirlenmesidir.
Finansal Planlama: İşletmenin ihtiyaç duyacakları fon miktarıyla bu fonların nereden ve ne zaman sağlanacağına ilişkin faaliyetlere denir.
Bütçe: İşletmenin detaylı olarak hazırlanan yatırım ve finansman planlarına denir.Planların rakamlar ile ifade edilmesine denir.
Ana Bütçe: İşletmenin bütün fonksiyonlarını kapsayan bütçelere denir.
Planlama ve Bütçeleme İlkeleri:
- Bütünlük ilkesi
- Birlik ilkesi
- Şeffaflık ilkesi
- Kesinlik ilkesi
- Uzmanlaşma ilkesi
- Dönemsellik ilkesi
- İktisadilik ilkesi
Proforma (Tahmini) Tablo: Belirli bir tahmin süresi sonunda işletmenin finansal tablolarının nasıl oluşacağını öngörüsüne denir. İşletmelerde uzun süreli finansman gereksinimin saptanmasında kullanılan tabloya denir.
Finansal Planlama Teknikleri:
- Satışların Yüzdesi yöntemi
- Regresyon yöntemi
- Oranlar yöntemi
Regresyon: Bilanço kalemleri bağlı, satışlar bağımsız değişken olarak kabul edilerek satışlarla bağıntılı olan bilânço kalemlerinin geçmiş yıllardaki ilişkisinin saptanıp buna göre gelecek yıllara ait bilânço kalemlerinin değerinin saptandığı yönteme denir.
BÜTÇELEME SÜRECİ:
- Standartlar belirlenir.(Temel amaçlar)
- Satışlar tahmin edilir. (Uzun vadeli planlama ve satış tahmini)
- Mal karması ve nitelikleri belirlenir
- Her mal için kısa vadeli satış tahminleri yapılır.
- Satışlar ile ilgili harcamalar bütçelenir.(hammadde, işgücü, üretim bütçesi hazırlanır)
- Bütçenin uygulanmasına geçilir.
Nakit Bütçesi: Kar payı ödeme tarihlerinin saptanmasında borç ödemelerinin zamanlamasının yapılmasında
kullanılan bütçeye denir.
Dönem içinde tahmini nakit giriş ve çıkışlarını miktar ve zaman olarak gösteren tablodur.
Nakit giriş ve çıkışlarını koordine ermek ve kontrol ermek amacıyla kullanılır.
BÜTÇELEMENİN YARARLARI:
- Tutarlı düşünmeyi ve planlamayı sağlar. İşletme politikalarını önceden saptanmasını sağlar.
- Değerlendirmede kullanılacak standartların geliştirilmesini sağlar. Denetime olanak sağlar.
- Yöneticilerin planlamaya zaman ayırmasını sağlar. Üretim faktörlerinin en verimli kullanımını sağlar.
- İşletme içinde çeşitli bölümler arasında daha iyi bir koordinasyon sağlar.
- Yöneticilere geleceği tahmin etme yeteneği kazandırır.
- İş programlarının hazırlanması ve finansal kurumlardan kredi alınmasını kolaylaştırır.
Çalışma Sermayesi: (İşletme sermayesi) Üretime yalnızca bir defa katılıp, üretim sırasında tükenerek veya şekil değiştirerek mamül haline gelen ve mamüllerin satılmasıyla işletmeye para olarak geri dönen varlıklardır. Bir tesisin faaliyete başlayabilmesi ve işletme faaliyetlerini sürdürebilmesi için kullanılan, kısa sürede paraya dönüşebilen varlıklar ve bu amaçla yapılan harcamalardır.
Çalışma Sermayesi Kalemleri;
- Hazır değerler
- Menkul Kıymetler
- Stoklar
- Gelecek aylara ait giderler ve gelir tahakkukları
- Ticari ve diğer alacaklar
Çalışma Sermayesi Yönteminin Önemi: İşletmenin tam kapasiteyle çalışmasını, Üretimin kesintisiz devam edebilmesini, İş hacminin genişletilebilmesini, Yükümlülüklerinin karşılanamama riskinin azalmasını, Borçların zamanında ödenmesini, Kredi değerliliğinin artmasını, Olağanüstü durumların mali durumu olumsuz etkilememesini, Faaliyetlerin karlı ve verimli şekilde yürütülmesini sağlamasından kaynaklanır.
Brüt Çalışma Sermayesi: Dönen varlıklar toplamıdır.
Net Çalışma Sermayesi: Dönen varlıklardan kısa vadeli yabancı kaynakları çıkartıldıktan sonra kalan kısımdır.
Dönen Varlıklar Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Çalışma Sermayesi Açığı (Negatif net çalışma sermayesi):Kısa vadeli yabancı kaynakların dönen varlıklardan fazla olmasına denir.
Likidite: Bir varlığın istenildiği zaman gerçek değerinden nakde dönüştürülme özelliğidir.
Çalışma Sermayesinin Özellikleri:
- Unsurları bölünebilir.
- Unsurları kısa vadeli ve likittir.
- unsurları hareketliliği fazladır ve unsurlar birbirleriyle ilişkilidir.(Nakit stoğa dönüşebilir)
- Kararları kısa zamanda revize edilebilir.
- Çalışma sermayesine yapılan yatırımların işletmenin risk derecesine etkisi sınırlıdır.
Çalışma Sermayesi Çeşitleri
- Sürekli Çalışma Sermayesi: İşletme faaliyetlerinin en üst düzeyde bulunması halinde faaliyetlerin aksamadan yürütülmesine olanak sağlayan minimum dönen varlıklar toplamıdır.
- Değişken (geçici) Çalışma Sermayesi: İşletmelerin mevsimlik ve deresel dalgalanmalar sonucu sürekli çalışma sermayesinden ayrı olarak ihtiyaç duydukları çalışma sermayesidir.
- Olağanüstü Çalışma Sermayesi: İşletmelerin '79angın, grev, savaş gibi olağanüstü durumlarda güçlükleri kısmen gidermek için bulundurdukları çalışma sermayesidir.
Çalışma Sermayesinin Yetersizliğini Gidermek için Alınacak Tedbirler;
- Uzun süreli kaynak sağlamak
- Yeni krediler bulmak
- Satış fiyatlarını yeniden ayarlamak
- Alacak ve stok devir hızını arttırmak
- Üretim kapasitesini etkilemeyecek biçimde duran varlıkları azaltmak
- Kısa vadeli borçları konsolide etmek(ertelenmesi)
- Ödenmiş sermayeyi arttırmak
- Çalışma sermayesinin gereğinden fazla olması ise likiditeyi arttırıp riski azaltır, ancak karlılığı düşürür. Bu durumun göstergeleri;
- Dönen varlıkların gereğinden fazla olması
- Kısa vadeli borçların az ya da hiç olmaması
- Stokların ihtiyaçtan fazla olması
- Müşterilere tanınan kredilerin artması, vadelerin uzaması,
- Paraya dönüştürülen varlıklara(menkul kıymet) yatırımın arttırılmasıdır.
ÇALIŞMA SERMAYESİNE YATIRIM POLİTİKALARI
- Atılgan Çalışma Sermayesi Politikası: Dönen varlıklara daha az yatırım yapılarak likiditenin (çalışma sermayesinin) düşük tutulması ve risk düzeyinin artırılarak varlıkların oluşturulmasıdır. Bu politikada beklenen gelir de risk de yüksektir.
- İhtiyatlı Çalışma Sermayesi Politikası: Dönen varlıklara daha fazla yatırım yapılarak likiditenin yüksek tutulup, risk düzeyinin düşürülerek varlıkların oluşturulmasıdır. Bu politikada nakit, alacaklar ve stoklar fazladır.
- Normal(orta) Çalışma Sermayesi Politikası: İki aşırı politikanın arasında yer alır.
ÇALIŞMA SERMAYESİNİN FİNANSMANI
Finansmanın temel ilkesi dönen varlıkların kısa vadeli kaynaklarla, duran varlıkların ise uzun vadeli kaynaklar ve özkaynaklarla karşılanmasıdır. Aksi takdirde işletmenin riski artar.
1.Dengeli Finanslama Strateji: Duran varlıklarla çalışma sermayesinin süreklilik (sabitlik) gösteren kısmının uzun vadeli kaynaklarla, çalışma sermayesinin dalgalanma gösteren kısmının(değişen çalışma sermayesi) ise kısa vadeli kaynaklarla finanse edilmesidir.
Bu alternatifte;
- Likidite riski düşüktür (Borçların ödenmeme riski)
- Kaynak maliyeti yüksektir.
- Karlılık düşüktür.
2.İhtiyatlı finanslama Stratejisi; İşletmenin sahip olduğu tüm varlıklarının uzun vadeli kaynaklarla finanse edilmesidir.
Amaç; riski en düşük düzeyde tutmaktır. Ancak uzun süreli kaynakların maliyeti yüksek olduğu için karlılık da çok düşüktür.
3.Atılgan (Atak) finanslama Stratejisi; Duran varlıkların uzun vadeli kaynaklarla dönen varlıkların kısa vadeli kaynaklara finanse edilmesidir. Riski oldukça fazladır. Ancak kısa vadeli kaynak maliyeti düşük olduğundan dolayı özkaynak verimliliği yüksektir.
- Çalışma Sermayesinin Yetersizliğine Yol Açan Nedenler;
- Zarar etmesi ve Olağandışı olaylar nedeniyle harcamaların artması
- Yanlış kar dağıtım politikası ve Maddi duran varlık alınması
- Sermayenin azaltılması. Uzun vadeli borçların ödenmesi
- Menkul değerlerin değerlerinin düşmesi. Alacakların vadesinde tahsil edilememesi.
- Senet ve stokların düşük değerlerle satılması
- Girdi fiyatlarının yükselmesi. İş hacminin genişlemesi
NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ YÖNETİMİ
Nakit ve benzeri varlıkların yönetiminin temel amacı, işletmenin nakit açığı vermesi durumunda bunu karşılamak, fazla vermesi halinde ise bunu çeşitli finansal varlıklarda değerlendirmektir.
HAZIR DEĞERLER:
Nakit olarak kasada veya bankada bulunan varlıklar ile normal koşullarda en fazla bir yıl veya normal faaliyet dönemi içinde paraya çevrilen veya tüketilen varlıklardır.
Bunlar;
Kasa, Alınan Çekler(Ciro edilmemiş, tahsil için bankaya verilmemiş)
Bankalar, Diğer Hazır Değerler (Damga, posta pulu, vadesi gelmiş tahvil kuponu v.b) yer alır.
MENKUL KIYMETLER:
Ortaklık veya alacaklılık hakkı sağlayan, belli bir meblağı temsil eden, yatırım aracı olarak kullanılan, dönemsel getiri sağlayan, misli nitelikli seri halinde çıkarılan, ibareleri aynı olan kıymetli evraktır.
Bunlar;
Hisse senetleri
Özel kesim tahvil, senet ve bonoları
Kamu kesimi tahvil, senet ve bonoları
Diğer menkul kıymetler (Repo, finansman bonosu, katılma belgeleri, mevduat sertifikaları, varlığa dayalı menkul kıymet, yatırım fonları v.b) yer alır.
NAKİT YÖNETİMİ:
Temel amacı; likitide ile işletmenin uzun vadeli karlılığı arasında denge kurmaktır.
Nakit yetersizliği işletmenin yükümlülüklerinin yerine getirilememesi(borçların ödenememesi) riskini arttırırken gereğinden fazla nakit ise karlılığı olumsuz etkiler.
İşletmelerde Nakit Bulundurma Amaçları;
1) İşlem Amacı: Günlük olağan faaliyetlerin sürdürülmesi amacıyla elde bulundurulan paradır. Stok alımı, vergiler, ücretler, kar payı, faiz ödemeleri gibi
2) Tedbir (ihtiyat) Amacı: Beklenmeyen, olağanüstü harcamaları karşılamak için elde tutulan paradır.
3) Spekülasyon Amacı: Gelecekle ilgili beklentiler doğrultusunda fiyat, faiz ya da döviz kurundaki değişmelerden gelir elde etme amacıyla elde tutulan paradır.
NAKİT BENZERİ VARLIKLARIN YÖNETİMİ
Nakit benzeri varlıklar; gelir elde etmek amacıyla kısa süreli geçici olarak yapılan menkul kıymet yatırımlarıdır.
Dikkate alınacak faktörler; Vade, Risk, Likidite, Vergilendirme, Getiri
Hisse Senetleri: Anonim ortaklıkların ihraç ettikleri, ortaklığın sermaye payına temsil eden kıymetli evrak niteliğindeki menkul kıymettir.
Hazine Bonosu: Hazine tarafından vadesi 1 yıldan kısa süreli olarak çıkarılan ve ıskontolu fiyattan işlem gören borçlanma senetleridir. Üzerindeki yazılı olan değeri vade tarihindeki değerdir.
Tahvil: Devletin 1 yıldan daha fazla vadeyle ödünç para bulmak amacıyla itibari kıymetleri eşit ibareleri aynı olmak üzere çıkardıkları borç senetleridir.
Repo: Herhangi bir sabit getiri menkul kıymetin belli bir süre sonunda önceden tesbit edilmiş şartlarda geri alma taahhüdünde bulunarak satılmasıdır. Geri satmak üzere satın alınmasına ise ters repo denir. Repo getirisi basit faizle hesaplanır.
Yatırım Fonu: Halkın katılma belgeleri karşılığında toplanan paralarla belge sahipleri hesabına riskin dağıtılması ilkesi ve inançlı mülkiyet esaslarına göre sermaye piyasası araçları ile kıymetli maden portföyü işletmek üzere kurulan mal varlığıdır.
ALACAK VE STOK YÖNETİMİ
Dayanıksız mallar daha çok peşin satılırken, dayanıklı mallarda kredili satışlar daha fazla olur
Satışlar arttıkça alacak miktarıda artar.
Satışların hacmi, kredili satışların toplam satışlara oranı, kredi ve tahsilat politikası alacakların düzeyini belirleyen faktörlerdir.
Finansal yöneticinin kontrolü altında olan kredi ve tahsilat politikasıdır.
Ekonomide durgunluk arttıkça, sektördeki rekabet fazlaysa, işletmeler büyüyorsa alacaklar artar.
2/10 net 30 ifadesi , 30 gün vade tanınan bir alacak 10 gün içinde ödenirse % 2 iskonto tanınacağını gösterir.
Edward Altman Z skoru 3 den büyük ise işletmenin iflas olasılığı yoktur.
Karakter: Müşterinin borcu ödeme niyetini gösterir
Kapasite: Borcu ödeme kabiliyetini gösterir
Teminatlar: Borca karşılık istenen kefil, rehin, ipotek gibi unsurlardır.
Alacak kontrolünde alacaklarla ilgili oranlardan yararlanılır.
İşletmelerin üretimini gerçekleştirebilmesi için diğer işletmelerden aldığı temel maddelere Hammadde denir.
Satış hacmi , talebin yapısı, satış bölgelerinin çeşitliliği ve üretim çeşitliliği mamül stoğu bulundurmayı, üretim faaliyetinin sürekliliği de yarı mamul stoğu bulundurmayı etkiler.
Stok tedarik maliyetleri; haberleşme giderleri, kalite kontrol analizi giderleri, ve tedarikle ilgili ödenen ücretlerdir.
Toplam talep: S
Sipariş miktarı: Q
Sipariş maliyeti: O
Toplam sipariş maliyeti= S / Q . O ( S bölü Q çarpı O )
Ekonomik Sipariş Miktarı = Karekök 2S.O bölü C (Birim başına bulundurma maliyeti) dir.
Kredi politikasının temel amacı: Alacak yönetiminin karlarda yaratacağı katkının maksimum yapılmasıdır.
Uzun vadeli borçlanma düzeyi alacakların düzeyini etkilemez.
Stok yönetiminin temel amacı: Stok maliyetlerinin en aza indirmek ve işletmenin karlılığını düşürmeyecek stok seviyesini belirlemek
Enflasyonist dönemlerde Fifo tercih edilmez.
BELİRLİLİK KOŞULLARI ALTINDA SERMAYE BÜTÇELENMESİ
Belirli bir üretim gücünün elde edilmesi için yapılan her türlü harcamaya Yatırım denir.
Yatırım projelerinin analizi ve en uygun yatırım kararının verilmesi sürecine Sermaye bütçelemesi denir.
Satışların artma olasılığına karşı yeni pazarların ele geçirilmesi için yapılan yatırımlara Genişleme Yatırımı denir.
Gelişmiş teknolojinin kullanımı ile maliyeti düşürüp mamülü geliştirir.
Bağımlı yatırımlar: tamamlayıcı, ikame ve almaşık yatırımlar diye 3 e ayrılır.
Yatırımın faydalı üretimde bulunabileceği süreye Ekonomik ömür denir.
Paranın zaman değerini dikkate alan yöntemler: İç karlılık oranı, net bugünkü değer ve karlılık endeksi yöntemidir.
Statik yöntemlerin ortak özelliği: paranın zaman değerini dikkate almayan yöntemlerdir.
Net bugünkü değer paranın zaman değerini dikkate alan yöntemlerden biridir.
Net Bugünkü Değer = Net nakit girişlerinin bugünkü değeri + Hurda değerinin bugünkü değeri – Yatırım Tutarı
Karlılık Endeksi = Net Nakit Girişlerinin Bugünkü Değeri / Nakit Çıkışlarının Bugünkü Değeridir.
Net bugünkü değer negatif ise yatırım yapılamaz. NBD si fazla olan projeler öncelikli olmalıdır.
Almaşık Yatrım: Bir yatırımın yapılması teknik olarak diğer bir yatırımın yapılmasını engelliyorsa almaşık yatırım olur.
BELİRSİZLİK KOŞULLARI ALTINDA SERMAYE BÜTÇELENMESİ
Verilecek kararların sonuçlarının önceden bilinmesi Belirlilik denir.
Beklenen getirinin gerçekleşen getiriden sapma olasılığa Risk denir.
Yatırımın vadesi ile risk arasında doğrusal ilişki vardır. Vade uzayınca risk artar
Belirli bir dönem getirileri ile bu getirilerin gerçekleşme olasılıklarının çarpımlarının toplamı Beklenen getiriyi verir.
Varyans: Olası getirinin beklenen getiriden farklarının karelerinin toplamıdır.
Belirlilik Eşitliği: Yatırım projesinin sağlayacağı net nakit girişlerinin risk kat sayısıyla düzeltilerek net bugünkü değerin bulunduğu risk hesaplama yöntemidir.
Karar Ağacı: Farklı kararları ve bunların olası sonuçlarını bir arada gösteren yöntemdir. Önemli kararları sırayla yöneticilere verir bir defada değil
Her birim getiriye düşen risk değişim katsayısıdır.
Risk faktörünü dikkate alan yöntemler: Karar ağacı, simulasyon, belirlilik eşitliği, olasılık dağılımıdır.
Belirlilik katsayısı risk ile ters orantılıdır.
Simulasyon yöntemi en karmaşık ve bilgisayar kullanımını gerekli kılan yöntemdir.
KISA VADELİ FİNANSMAN
Teminatlara göre finansman bonoları
- A tipi: Garanti kaydı taşımaz
- B tipi: Banka kredisiyle desteklenmiştir.
- C tipi: Banka garantilidir.
- E tipi: Hazine garantilidir.
- F tipi : Başka bir ortaklığın garantisini taşır.
- Factoring: Kredili satış yapan işletmelerin bu satışlardan doğan alacak haklarını faktöre devrederek alacakların tahsili, muhasebe ve ön ödeme biçimindeki hizmetlerden yararlanma işlemidir. Sadece kısa vadeli alacaklar için söz konusudur vadeler 30 ile 120 gün arasında değişmektedir.
- Factoring işlemindeki taraflar: Factoring şirketi, Müşteri (Satıcı), Borçlu (alıcı)
- Satıcı kredisi kullanan işletmeler peşin iskontosundan yararlanamaz.
- Ülkemizde finansman bonosu çıkaran kuruluşlar, halka açık anonim şirketler, mahalli idareler, KİT ler ve özel mavzuat gereğince faaliyet gösteren kuruluşlardır.
- Repo işlemine alacaklılık hakkını gösteren borçlanma belgeleri konu olur.
- Repo: Sermaye piyasası araçlarının belli bir vadede geri alma taahhüdüyle satılmasına denir İşletmelere imza karşılığı teminatsız olarak açılan kredilere Açık kredi denir. En önemli sakıncası kısa vadede geri ödenmesi zorunluluğudur.
- Amir Banka: Akreditifi açmadan önce ithalatçıdan tüm garantileri alır.
- Lehdar: Adına akteditif açılan kişidir.
- İhbar Bankası: Akreditifi ihracatçıya ihbar eden ihracatçının ülkesindeki bankadır.
- Akreditif Amiri: Kendi hesabına akreditif açtırma, talimatı veren ithalatçıdır.
- Komisyon Gideri = Alacak Tutarı X Komisyon Oranı
- Finansman Gideri = Alacak Tutarı X Faiz oranı
- Sağlanan Fon = Alacak Tutarı – ( Komisyon Gideri + Finansman Gideri)
- Finansman Bonosu: İhrac eden kurumların borçlu sıfatıyla düzenleyip sattıkları emre veya hamiline yazılı menkul kıymetlere denir.
- Ters Repo: Menkul kıymetlerin belli bir vadede geri satım taahhüdüyle alımı işlemine denir.
- Factöring hizmetinde faktör şirket kredili satışlar toplamının % 80 ni oranında satıcı firmaya ödeme yapar.
- Libor: Londra bankalar arası faiz oranı.
ORTA VE UZUN VADELİ FİNANSMAN
- Orta vadeli finansman kaynakları;
- Orta Vadeli Banka Kredileri: Vade 1 yıldan uzundur
- Orta Vadeli Sigorta Şirketi Kredileri:
- Orta Vadeli Satıcı Kredileri:
- Kiralama Yoluyla Finansman Leasing: Malın bir kiralama şirketi tarafından alınıp yatırımcıya belirli bir dönem kiralanmasıdır.
- Orta vadeli finansman kaynakları işletmelerin sabit varlıklarının finansmanında kullanılır.
- Fikri ve sinai haklar gibi maddi olmayan haklar leasing işlemine konu olamaz.
- Fortfaiting: Mal ve hizmet ihracatından doğan belli bir ödeme planına göre tahsil edilebilecek olan alacakların bir mbanka ya da finans kurumu tarafından satın alınmasıdır.
- Fortfaitinge göre; Poliçeler rücusuz olarak 3 kez ciro edilebilir.
- Hisse senedi sahiplerinin şirketin iflasını isteme hakları yoktur.
- Hisse senedinin ilk çıkarılışı sırasında belirlenen değeri, Nominal değeridir. Nominal değer hisse senedinin üzerinde yazılı olan değerdir. Hisse senedi Nam a yada hamiline yazılı olarak çıkarılabilir.
- Tahvillerin vadesi, 2 yıldan az olmamak kaydıyla serbestçe belirlenir.
- Sabit Faizli Tahviller: ana para ve faizi dışında bir getiri sağlamayan tahvil
- Değişken Faizli Tahvil: SPK nın izniyle en az 4 yıl vadeli faiz çıkarabilir.
- Primli Tahviller:
- İkramiyeli Tahviller: Kura ile tahvil sahiplerine ikramiye verilen tahvillerdir.
- Kar Paylı Tahviller: Faize ek olarak belli oranda kara katılım veren tahvillerdir.
- Hisse senedi alma hakkı veren tahviller ( Varant): Önceden belirlenmiş bir fiyatla belirli sayıda hisse senedi alma hakkına varant denir. Tahvilden ayrılarak alınıp satılabilen bir haktır.
- Hisse Senedine Dönüştürülebilir Tahvil:
- Operasyonel Kiralama: Kiracının dönem sonunda malı satın alma zorunluluğunun bulunmadığı leasing türüdür.
- Kurul kaydına alınan hisse senetleri kayıt belgesi tarihinden 15 gün içinde tic. Siciline tescil edilir.
SERMAYE MALİYETİ
- Firmalar için sermaye maliyeti yatırımlardan sağlanan minimum getiri oranını ifade eder.
- Borçlanmanın Vergi Sonrası maliyeti = Borçlanmanın Vergi Öncesi Maliyeti X ( 1 – Vergi Oranı)
- İmtiyazlı Hisse Senedinin Maliyeti = Dağıtılan Kar Payı / Net Çıkarılma fiyatı
- Adi Hisse Senedinin Maliyeti = Dağıtılan Kar Payı / Piyasa Fiyatı + Kar Payının Büyüme Oranı
- Dağıtılmamış Karların Maliyeti = Dağıtılan Kar Payı / Hisse Senedi Piyasa Değeri + Kar Payı Büyüme Oranı
- Sermaye Maliyeti : İşletmelerde kullanılması planlanan her çeşit kaynağın maliyetlerinin ağırlıklı ortalamasının alınması suretiyle bulunan değere Sermaye Maliyeti denir.
STANDART KAPSAMI NEDİR
1 FİNANSAL YÖNETİMİN GENEL ESASLARI
1.1 Finansal Amaçlar
1.2 Finans Yöneticisinin Görevleri
1.3 Finans Kararlarının Firma Açısından Önemi
1.4 Finansal Yönetim ve Firmanın Genel Yönetimi
1.5 Finansal Analiz ve Kontrol
1.5.1 Finansal Oran Analizi
1.5.2 Oran Analizi ile Finansal Kontrol
2 RİSK TÜRLERİ VE YÖNETİMİ
2.1 Ticari Hayatta Risk Türleri
2.1.1 Mala İlişkin Riskler
2.1.2 Ödemeye İlişkin Riskler
2.1.3 Fiyata İlişkin Riskler
2.2 Risk Yönetimi
3 FİNANSAL PLANLAMA
3.1 Finansal Planlamanın Tanımı ve Amacı
3.2 Finansal Planlama Araçları
3.2.1 Proforma Bilanço
3.2.2 Proforma Gelir Tablosu
3.2.4 Nakit Bütçeleri
4 SERMAYE MALİYETİ VE SERMAYE YAPISI
4.1 Sermaye Yapısını Oluşturan Unsurlar
4.2 Sermaye Maliyeti Kavramı
4.3 Sermaye Türlerinin Maliyeti
4.3.1 Borçlanma Maliyeti
4.4 Ağırlıklı Ortalama Sermaye Maliyeti
4.5 Sermaye Yapısına İlişkin Yaklaşımlar
4.5.1 Farklı Yaklaşım Türleri
4.5.5 Optimal Sermaye Yapısının Belirlenmesi
5 İŞLETME SERMAYESİ YÖNETİMİ VE SERMAYE BÜTÇELEMESİ
5.1 İşletme Sermayesi Yönetimi
5.1.1 İşletme Sermayesi Kavramı
5.1.2 İşletme Sermayesi İhtiyacını Etkileyen Faktörler
5.1.3 Risk ve Karlılık Açısından İşletme Sermayesi Yönetimi
5.1.4 İşletme Sermayesi İhtiyacının Tahmini
5.1.5 Nakit Yönetimi
5.1.6 Alacak Yönetimi
5.1.7 Stok Yönetimi
5.2 Sermaye Bütçelemesi
5.2.1 Sermaye Bütçelemesinin Tanımı
5.2.2 Firmalar Açısından Önemi
5.2.3 Statik Yöntemler
5.2.4 Dinamik Yöntemler
5.2.5 Enflasyonun Etkisi
6 MENKUL KIYMET DEĞERLEMESİ
6.1 Piyasa Etkinliği ve Değer Kavramı
6.2. Muhasebe (Defter) Değeri
6.3 Net Aktif Değeri
7 BİRLEŞME VE DEVİR
7.1 Birleşme Kavramı
7.2 Birleşmelerin Nedenleri
7.3 Devralma – Katılma
7.4 Birleşme ve Devre İlişkin Yasal ve Diğer Şartlar
8 ULUSLARARASI FİNANSAL YÖNETİM VE ALTERNATİF FİNANSMAN YÖNTEMLERİ
8.1 Ödeme Araçları ve İşleyişi
8.1.1 Peşin Ödeme
8.1.2 Mal Mukabili Ödeme
8.1.3 Vesaik Mukabili Ödeme
8.1.4 Kabul Kredili Ödeme
8.1.5 Akreditifli Ödeme
8.2 Finansal Kiralama (Leasing)
8.2.1 Hangi Durumlarda Finansal Kiralama (Leasing) Uygulanır?
8.2.2 Finansal Kiralamaya Konu Mallar
8.2.3 Finansal Kiralama Türleri
8.2.4 Finansal Kiralama Uygulamasının Avantajları
8.3 Faktoring
8.3.1 Faktoring Uygulamasının Avantaj ve Dezavantajları
8.3.2 Faktoring Çeşitleri
8.4 Forfaiting
8.4.1 Forfaiting Uygulamasının Avantajları
8.4.2 Forfaiting ile Faktoring Karşılaştırması
8.5 Uluslararası Finansal Yönetimde Riske Karşı Korunma Araçları
8.5.1 Swap
8.5.2 Opsiyon